Trương Viên sinh trưởng trong một gia đình bần nông ở đất Võ Lăng – Đông Quận. Cha sớm thác nhưng Trương Viên tu trí học hành, văn, võ song toàn, tiếng vang khắp nơi, đồn đến tận kinh thành. Trương Viên cùng mẹ sang hỏi Thị Phương (con gái Hưu Thừa Tướng) về làm vợ. Hưu Thừa Tướng còn trao cho con trẻ đôi ngọc lưu ly làm của hồi môn.

Lấy nhau chưa được bao lâu, Trương Viên phải lên đường dẹp giặc theo lệnh Vua. Đôi ngọc lưu ly đành chia đôi. Chốn quê nhà giặc dã tràn qua, Thị Phương cùng mẹ chồng phải vào rừng lánh nạn. Trải qua bao gian nan vất vả, mẹ chồng gặp cơn bạo bệnh, Thị Phương phải dâng đôi mắt cúng Thần làm thang thuốc. Thương thay cảnh mẹ già dắt con trẻ, các nàng Tiên hạ phàm dạy Thị Phương đàn hát kiếm ăn nuôi thân nuôi mẹ.

Mười tám năm tròn dẹp giặc, giặc tan, Trương Viên trở về quê cũ không thấy mẹ và vợ đâu, chỉ còn lại rêu phong thềm cũ. Đang trong cơn muôn thảm ngàn sầu thì Thị Phương cùng mẹ trở về cùng tiếng hát xẩm. Mẹ gặp con, vợ lại gặp chồng, ngọc ghép thành đôi. Ngọc nhảy vào, mắt được phong quang, gia đình lại đoàn tụ như xưa.